توزیع متناسب دبی برای هر مصرف کننده را بالانسینگ می‌گویند. همانطور که در تصویر اول مشاهده می‌کنید. در صورت بالانس نبودن سیستم، مصرف‌کننده‌ای که به پمپ نزدیکتر است دبی بیشتری را دریافت می‌کند و هرچه از پمپ دورتر می‌شویم مقدار دبی کاهش پیدا می‌کند. این مشکل در تعداد زیادی از ساختمان‌هایی که از موتورخانه مرکزی استفاده می‌کنند مشاهده می‌شود. به این شکل که رادیاتورهای طبقه آخر که دورترین فاصله را از پمپ موتورخانه دارند دبی کافی را دریافت نمی‌کنند و در نتیجه رادیاتور یا سرد است و یا به اندازه کافی گرم نمی‌شود.
برای حل این مشکل مهندسان راه‌حل‌های مختلفی را پیدا کرده‌اند که در این مقاله به مزیت‌ها و معایب آن‌ها می‌پردازیم با ما همراه باشید:
- اولین راه‌حلی که مهندسان برای حل این مشکل پیدا کردند استفاده از پمپ بزرگتر بود. استفاده از پمپ بزرگتر باعث می‌شود که به آخرین مصرف‌کننده دبی مورد نیاز برسد. اما همانطور که در عکس سوم مشاهده می‌کنید مشکلات زیادی را نیز بوجود می‌آورد. این مشکلات شامل مصرف انرژی و تحمیل هزینه بیشتر برای مصرف کننده است. همچنین انتخاب پمپ بزرگتر باعث رسیدن دبی بیشتر از نیاز، به مصرف‌کننده‌های دیگر می‌شود. در نتیجه مصرف‌کننده‌هایی که به پمپ نزدیکتر هستند از صدای مزاحمی که در لوله‌ها تولید می‌شود و گرمای مازاد در فصل زمستان و آب کندانس برای سیستم های سرمایشی در فصل تابستان رنج می‌برند.
- دومین راه‌حلی که مهندسان برای حل این مشکل پیدا کردند استفاده از سایز لوله‌های مختلف متناسب با نیاز مصرف‌کننده بود. به این شکل که با طراحی اندازه سایز لوله‌ها به دبی مورد نیاز برسیم در نتیجه اگر به دبی بیشتری نیاز داریم از لوله بزرگتر و در صورت نیاز به دبی کمتر از لوله کوچکتر استفاده کنیم. اجرای این راه حل نیز مشکلات زیادی داشت و این مشکلات بدلیل موجود نبودن سایز لوله مختلف بوجود آمد. لازم به توضیح است که سایز لوله‌ها به صورت استاندارد تعریف شده است و حتما باید از بین این سایزها، لوله مورد نظر خود را انتخاب کنیم. در نتیجه دقت بالانس سیستم پایین می آید. همچنین انتخاب سایز لوله‌ها در این مدل بسیار دشوار است و نیاز به محاسبات پیچیده دارد. از دیگر مشکلات این سیستم می‌توان به بالانس سیستم فقط در جریان‌های ثابت اشاره کرد و در صورتی که نیاز به استفاده از سیستم با جریان متغییر داشته باشیم امکان بالانس وجود ندارد.
- سومین راه‌حلی که مهندسین برای بالانس سیستم به‌وجود آوردند سیستم لوله‌کشی بازگشت معکوس می‌باشد. همانطور که در شکل بعدی مشاهده می‌کنید در این سیستم با دوبل کار شدن لوله بازگشت، افت فشار در تمام مسیرها به صورت مساوی تقسیم می‌شود در نتیجه دبی به صورت مساوی برای هرکدام از مصرف‌کننده‌ها تقسیم می‌شود. این راه حل نیز یک راه حل کامل برای مشکل بالانسینگ نبود. به این دلیل که در مواردی که مصرف‌کننده‌های با ظرفیت یکسان نداشته باشیم به دبی مختلف برای هر مصرف کننده نیاز داریم، در صورتی که در این سیستم دبی به صورت مساوی بین مصرف کننده ها تقسیم می‌شود و بالانس کامل را نداریم. به عنوان مثال اگر میزان مصرف انرژی مختلفی را برای هر طبقه داشته باشیم. دبی متفاوتی را برای هر طبقه نیاز داریم. ولی در بالانس بوسیله این سیستم دبی به صورت مساوی بین طبقات تقسیم می‌شود. همچنین به دلیل زیاد شدن طول لوله‌کشی هزینه زیادی در این مدل به پروژه تحمیل می‌شود، همچنین در این مدل بالانسینگ توانایی بالانس سیستم با جریان متغییر را نیز نداریم.
- چهارمین راه حلی که مهندسین برای حل معضل بالانس سیستم پیدا کردند استفاده از شیرهای بالانس دستی یا به عبارتی شیرهای بالانس استاتیک بود. طراحی این شیرها به گونه‌ای بوده است که در هر قسمتی که انشعابی در لوله‌ها داشته باشیم از یک شیر بالانس دستی استفاده می‌شود. به این شکل که در تمام رایزرها، ورودی طبقات، شاخه ها و پشت هر مصرف کننده باید از یک شیر بالانسینگ دستی استفاده شود. همانطور که در شکل زیر مشاهده می‌کنید تعداد شیرهایی که برای بالانس یک سیستم مورد نیاز است خیلی بیشتر از تعداد شیرهایی می‌باشد که معمولا در ایران استفاده می‌شود. در نتیجه به علت عدم استفاده صحیح از شیر بالانس استاتیک پروژه هیچوقت به بالانس مورد نیاز نمی‌رسد. مشکلات کلی بالانس دستی به صورت خلاصه به شرح زیر است.
- عدم بالانس سیستم در جریان‌های متغییر
- تعداد زیاد شیرهای مورد نیاز در این سیستم موجب تحمیل هزینه زیادی به پروژه می‌گردد.
- تنظیم شیرهای بالانسینگ دستی زمان بر است
- انتخاب شیر بالانسینگ دستی نیاز به محاسبات kv دارد
- عدم بالانس سیستم به دلیل تغییر فصل و تغییر دبی
- عدم بالانس سیستم به دلیل گسترش پروژه یا خراب شدن تعدادی از مصرف‌کننده‌ها
- دقت پایین بالانس سیستم %10±
- آخرین راه‌حلی که برای بالانس سیستم تاسیسات ارائه شده است، سیستم بالانس اتوماتیک یا به عبارتی بالانس دینامیک می‌باشد. در این راه حل با استفاده از شیرهای مستقل از فشار و ثابت نگه‌داشتن فشار در تمام مصرف‌کننده‌ها به بالانس با دقت قابل قبولی می‌رسیم. البته همزمان با شیرهای مستقل از فشار مدلهای دیگری از شیرهای بالانس اتوماتیک نیز معرفی شده‌اند که از تکنولوژی تغییر سطح مقطع شیر به صورت اتوماتیک استفاده می‌کنند. این تکنولوژی نیز به نوعی زیرمجموعه سیستم بالانس اتوماتیک اما با دقت پایین‌تر و معمولا ارزانتر نسبت به تکنولوژی مستقل از فشار می‌باشد. بصورت کلی می توان گفت راه حل بالانس اتوماتیک مشکلات سیستم‌های قبلی را ندارد و موجب صرفه‌جویی زیادی در مصرف انرژی شده است. از مزیت‌های این سیستم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم نیاز به محاسبات kv و انتخاب شیر براساس دبی مورد نیاز
- دقت بالا نسبت به سیستم‌های قبلی
- کاهش تعداد شیرهای استفاده شده
- راه‌اندازی و بالانس راحت سیستم
- بالانس دائمی سیستم حتی در صورت خراب شدن مصرف‌کننده‌ها یا گسترش پروژه
- کاهش مصرف انرژی تا 50 درصد
- قابلیت بالانس سیستم‌های با جریان متغییر
در حال حاضر بالانس اتوماتیک آخرین راه حل بالانس در سیستم های سیرکوله و تاسیسات می‌باشد و شیرهای کنترل و بالانس مستقل از فشار که همزمان با کنترل از این تکنولوژی برای بالانس دقیق سیستم استفاده می‌کنند جزو پر مصرف ترین شیرها در دنیا می‌باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر در ارتباط با شیرهای کنترل و بالانس مستقل از فشار به قسمت شیرهای کنترل و بالانس مستقل از فشار این سایت مراجعه فرمایید.
در صورت داشتن هرگونه سوال با این شرکت تماس حاصل فرمایید.